Fëmijët lindin me reagime emocionale të tilla si të qarat, frustrimi, uria dhe dhimbja.
Ata mësojnë për emocionet e tjera gjatë rritjes. Emocionet ndërtohen nëpërmjet konteksteve emocionale, sociale dhe kulturore. Megjithatë, kryesisht ka tetë emocione të lindura: zemërimi, trishtimi, frika, gëzimi, interesi, befasia, neveria dhe turpi. Ato shprehen në varietete të ndryshme.
Për shembull, mëria dhe dhuna shpesh vijnë nga zemërimi dhe ankthi, dhe shpesh shoqërohet me frikën. “Me fjalë të tjera, mënyra se si reagojmë ndaj emocioneve të një fëmije ndikon në zhvillimin e inteligjencës së tyre emocionale.
Fëmijët nuk dinë si t’i menaxhojnë emocionet për shkak të moshës së tyre. Kur i mësojmë fëmijët të identifikojnë emocionet e tyre, ne u japim atyre një kornizë që i ndihmon ata t’i shpjegojnë ato, duke ua bërë më të lehtë menaxhimin e emocioneve në një mjedis social” – thonë psikologët, duke shpjeguar se mënyra se si fëmijët i menaxhojnë emocionet varet nga mosha e tyre. Foshnjat Në thelb, foshnjat udhëhiqen nga emocionet e tyre. Për shembull, fëmijët e vegjël qajnë kur përpiqen të shmangin stimulantët e pakëndshëm ose të lëvizin drejt rehatisë (ushqim, prekje, përqafim).
Hulumtimet sugjerojnë se fëmijët janë në gjendje të përjetojnë dhe t’i përgjigjen stresit për gjashtë muajt e parë duke gjetur diçka që i qetëson ata si thithja. Hulumtime të tjera tregojnë se fëmijët zhvillojnë aftësi me të cilat mund të shmangin situatat e pakëndshme në varësi të emocioneve të tyre.
Si mund t’i ndihmosh?
Hulumtimet e fundit tregojnë se dëgjimi i zërit të nënës mund ta qetësojë foshnjën tuaj. Kur foshnjat arrijnë moshën një vjeçare, ato bëhen të vetëdijshëme se prindërit e tyre mund t’i ndihmojnë të rregullojnë emocionet e tyre. Ndërsa rriten, fëmijët mësojnë se disa ndjenja shoqërohen me situata të caktuara. Studime të shumta tregojnë se frika është një emocion vështirë i përballueshëm për fëmijët e vegjël.
Kur arrijnë moshën dy vjeçare, fëmijët janë në gjendje të adoptojnë disa strategji se si t’i përballojnë emocionet e tyre. Për shembull, ata mund të dallojnë situatat dhe gjërat që i shqetësojnë. Si mund t’i ndihmosh? Shmangia e situatave stresuese, ashtu edhe tërheqja e vëmendjes ndaj diçkaje tjetër në këto situata është mënyra më e mirë për të kontrolluar emocionin e frikës.
Fëmijët janë në gjendje të kuptojnë dhe të bëjnë dallimin midis reagimeve të përshtatshme dhe të papërshtatshme, por është e vështirë për ta të shprehin atë që po ndjejnë, veçanërisht nëse nuk e dinë ende fjalën e duhur për këtë ndjenjë.
Si mund t’i ndihmosh?
Kontrolli i emocioneve nuk është vetëm t’i shprehësh ato në një mënyrë të përshtatshme. Ky është një proces tre-fazash që përfshin mësimin e fëmijëve për të identifikuar një ndjenjë, për t’i ndihmuar ata të zbulojnë se çfarë e shkakton këtë ndjenjë dhe për t’i mësuar ata të menaxhojnë vetë emocionet. Kur u mësojmë fëmijëve se emocionet e tyre kanë rëndësi, i ndihmojmë të kuptojnë se çfarë ndjejnë realisht. Mësimi i sjelljes së duhur është gjithashtu i rëndësishëm gjatë fëmijërisë. Mënyra më e mirë është të tregosh me shembullin tënd se si ta përballosh zemërimin. Fëmijët që ndihen të sigurt kanë më shumë gjasa të zhvillohen dhe të përdorin kontrollin e ndjenjave negative./natalmedia.com/
*Materialet dhe informacionet në këtë portal nuk mund të kopjohen, të shtypen, ose të përdoren në çfarëdo forme tjetër për qëllime përfitimi pa miratimin e drejtuesve të “natalmedia”
